بسیاری از افراد مبتلا به دیابت تصور میکنند مصرف هر نوع مادهی شیرین، از جمله عسل، برای آنها ممنوع است. اما حقیقت این است که اگر به درستی و با برنامهریزی مصرف شود، عسل میتواند جایگزینی طبیعی و سالم برای شکرهای صنعتی باشد. نکتهی مهم، میزان و زمان مصرف آن است.
عسل طبیعی حاوی فروکتوز و گلوکز است که برخلاف قندهای تصفیهشده، به آرامی وارد جریان خون میشوند و باعث افزایش ناگهانی قند خون نمیشوند. این ویژگی باعث شده بسیاری از متخصصان تغذیه، مصرف کنترلشده عسل را برای افراد دیابتی مجاز بدانند.
✅ چگونه عسل را بهدرستی مصرف کنیم؟
- میزان مناسب: برای بیشتر افراد دیابتی، یک تا دو قاشق چایخوری در روز (با تأیید پزشک) کفایت میکند.
- زمان مناسب: بهترین زمان مصرف عسل، صبح زود یا همراه با وعدهی صبحانه است؛ زیرا بدن در این زمان بیشترین توان کنترل قند خون را دارد.
- همراهی با مواد فیبردار یا پروتئینی: مصرف عسل همراه با غذاهایی مانند نان سبوسدار، مغزها یا ماست یونانی میتواند جذب قند را آهستهتر کند.
- انتخاب عسل طبیعی و خام: عسلهای صنعتی و تقلبی ممکن است حاوی شکر افزوده باشند و قند خون را به سرعت بالا ببرند. همیشه از فروشندگان معتبر خرید کنید.
🚫 نکته مهم:
عسل جایگزین دارو یا رژیم غذایی تجویز شده توسط پزشک نیست. افراد دیابتی باید قبل از هر تغییر در برنامه غذایی خود، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند.
✨ در نهایت، مصرف اصولی عسل میتواند برای بسیاری از بیماران دیابتی، علاوه بر تأمین انرژی روزانه، به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و احساس شادابی کمک کند. کلید اصلی، اعتدال و آگاهی در مصرف است.
بهترین پیشنهادی که برای افراد دیابتی توصیه میشود این است که عسل را به مدت سه روز مصرف و قند را چک کنند و اگر مشکلی وجود نداشت عسل را مصرف کنند.
منابع و رفرنسهای علمی معتبر:
- Al-Waili, N. S., et al. “Natural honey lowers plasma glucose, C-reactive protein, homocysteine, and blood lipids in healthy, diabetic, and hyperlipidemic subjects: comparison with dextrose and sucrose.” Journal of Medicinal Food, 2004; 7(1): 100–107.
- 👉 نتیجه این پژوهش: مصرف کنترلشده عسل طبیعی میتواند در برخی بیماران دیابتی باعث افزایش ناگهانی قند خون نشود و حتی پروفایل چربی را بهبود دهد.
- Erejuwa, O. O., Sulaiman, S. A., Wahab, M. S. “Honey: A novel antioxidant.” Molecules, 2012; 17(4): 4400–4423.
- 👉 این مطالعه نقش آنتیاکسیدانی عسل را تأیید کرده و نشان داده است که میتواند در کاهش استرس اکسیداتیو در بیماران دیابتی مؤثر باشد.
- Abdulrhman, M., et al. “Honey and type 1 diabetes mellitus: A randomized controlled pilot study.” Journal of Medicinal Food, 2013; 16(1): 66–72.
- 👉 نتیجه این پژوهش: مصرف محدود عسل در بیماران دیابتی نوع 1 میتواند قند خون را به شکل کنترلشده بالا ببرد و ایمنتر از قند تصفیهشده باشد.
- American Diabetes Association. “Diabetes and sweeteners: Natural and artificial.” American Diabetes Association (ADA), updated guidelines.
- 👉 این انجمن توصیه میکند که در صورت کنترل دقیق قند خون، مصرف محدود عسل طبیعی میتواند جایگزین قند معمولی شود، اما باید زیر نظر پزشک انجام شود.
عسل
دیابت
قند
ارگانیک
سلامت
تغذیه