ژل رویال مادهای طبیعی است که توسط زنبورهای کارگر تولید میشود و در تغذیه زنبور ملکه کاربرد دارد. در سالهای اخیر توجه زیادی به این ماده بهعنوان مکملی برای بهبود باروری شده است. برخی تحقیقات پیشبالینی نشان دادهاند که ژل رویال ممکن است باعث تقویت سیستم تولیدمثل، بهبود کیفیت تخمک یا اسپرم و کاهش استرس اکسیداتیو شود. برای مثال، مطالعهای روی موشهای ماده نشان داد که مصرف ژل رویال به افزایش هورمونهای استروژن و پروژسترون و رشد فولیکولهای تخمدان کمک کرده است.
همچنین در مردان، مطالعات حیوانی نشان دادهاند که ژل رویال میتواند تعداد، تحرک و سلامت اسپرم را بهبود دهد. با این حال، باید تأکید شود که شواهد انسانی بسیار محدود هستند و مطالعات بزرگ و کنترلشده کافی انجام نشدهاند.
بنابراین، میتوان گفت ژل رویال «امکان دارد» به عنوان مکمل در برنامه باروری مورد بررسی قرار گیرد، اما نمیتوان آن را بهعنوان درمان قطعی ناباروری تلقی کرد.
روشهای مصرف
- ژل رویال به صورت خالص (ژل خام) یا به شکل کپسول / قرص در بازار موجود است.
- برای مصرف خوراکی: معمولاً ژل رویال را صبح ناشتا با آب یا عسل مخلوط میکنند.
- برخی افراد آن را بهصورت زیرزبانی (تحت زبان) مصرف میکنند تا جذب سریعتر داشته باشد.
- همیشه با محصولی با کیفیت، سالم و از برند معتبر مصرف شود.
مقدار مصرف
با توجه به مطالعات، مقادیر دقیق برای ناباروری انسان تعیین نشده است. اما برای ارجاع:
- مطالعهای بر روی انسان نشان داد که مصرف ششماهه ژل رویال باعث بهبود برخی پارامترهای متابولیک شد (دوز دقیق ذکر شده نیست).
- مطالعهای بر روی ناباروری مردان که از ژل رویال استفاده کردند، دوز دقیق مشخص نشد یا دوز بسیار بالا بود.
- بنابراین پیشنهاد میشود برای شروع، دوز معمول مکملهای ژل رویال را (مثلاً 500 تا 1000 میلیگرم در روز) تحت نظر متخصص در نظر بگیرید و سپس بر اساس پاسخ و مشاوره، ادامه دهید.
زمان مصرف
- بهتر است ژل رویال بهصورت روزانه و منظم مصرف شود، حتی در دوره آمادهسازی برای بارداری (مثلاً 3 تا 6 ماه پیش از تلاش برای بارداری).
- زمان مناسب مصرف، صبح قبل از غذا یا ناشتا پیشنهاد میشود تا جذب بهتر صورت گیرد.
- در دورههای درمان ناباروری (مثلاً در کنار روشهای پزشکی) تحت نظر متخصص قابل استفاده است.
محدودیتهای مصرف
- حساسیت به زنبورعسل یا محصولات زنبور : ژل رویال ممکن است موجب بروز واکنشهای آلرژیک شدید شود، مخصوصاً در افرادی که سابقه آلرژی دارند.
- بارداری و شیردهی : اگرچه هدف اصلی باروری است، اما پیش از بارداری یا در دوره بارداری، مصرف ژل رویال باید با احتیاط و تحت نظر پزشک باشد.
- بیماریهای زمینهای : اگر بیماری هورمونی، دیابت، مشکلات کبد یا کلیه دارید، حتماً قبل از مصرف مشورت کنید.
- نبود اثبات قطعی : همانطور که گفته شد، شواهد انسانی برای باروری محدود است؛ بنابراین نباید بهعنوان جایگزین درمانهای پزشکی باروری تلقی شود.
- مصرف بیش از حد : مصرف زیاد یا بدون کنترل ممکن است عوارضی داشته باشد یا با داروهای شما تداخل داشته باشد.
رفرنسهای علمی
- Ghanbari E, Khazaei M R, Khazaei M, Nejati V. Royal Jelly Promotes Ovarian Follicles Growth and Increases Steroid Hormones in Immature Rats. PMC. 2017.
- Omidi A, et al. Protective effect of royal jelly on fertility and biochemical parameters in male rats. PMC. 2014.
- Alizadeh Z, et al. Protective effect of royal jelly on the sperm parameters and testosterone in male rats. PMC. 2014.
- Verywell Health. Royal Jelly & Fertility: Can It Help You Get Pregnant? 2019.
- MDPI. Royal Jelly: Biological Action and Health Benefits. 2024.
- ResearchGate. Impact of Royal Jelly on Infertility: A Review. 2020.
سید محمد دستور
نازایی
ناباروری
مردان
زنان
ژل رویال
ملکه